Uiensoep / Friese siepelsoep

Deze zomer had ik een goede oogst uien. Dus op zoek naar een mogelijkheid om daar iets lekkers van te maken. Uiensoep is dan een heerlijke mogelijkheid. En met wat aanvullingen maak je er een complete maaltijd van als Friese siepelsoep.

Ingrediënten voor 4 personen
1000 gr uien
1 teen knoflook
2 eetlepels bloem
1 liter bouillon (met groentebouillon houd je ‘t vegetarisch)
2 theelepels tijm
1 takje rozemarijn
Peper en zout
30 ml olijfolie

De bereiding
Pel de uien en snij ze in halve ringen. Verhit de olie in een pan met dikke bodem. Voeg de uien toe en bak ze heel langzaam aan. Het bakken van de uien duurt gerust 30 - 40 minuten. Roer ze tussentijds af en toe door. Als de bodem van de pan wat bruin wordt is dat niet erg, dat komt de smaak zelfs ten goede. De uien zijn klaar als ze goudbruin van kleur zijn.
Terwijl de uien hun best doen om bruin te worden, pel je de knoflook en snij je die fijn. Doe de gesnipperde knoflook in een vijzel en doe er een scheut olijfolie bij. Stamp de knoflook nu helemaal fijn. Rits de blaadjes van het rozemarijntakje en snijd ze klein. Voeg ze toe aan de vijzel. Voeg ook de tijm toe aan de vijzel (ik gebruikte gedroogde tijm) en stamp opnieuw de massa fijn. Je hebt nu een heerlijke kruidenmix, dankzij het fijnstampen in de olie zijn alle smaak- en geurstoffen vrijgekomen.
Zodra de uien mooi goudbruin zijn voeg je dit kruidenmengsel toe. Voeg ook de 2 eetlepels bloem toe en laat het geheel ongeveer 5 minuten garen.
Maak ondertussen 1 liter bouillon met bouillonblokjes. Gebruik hiervoor heet of kokend water. Zodra het garen van de bloem klaar is, voeg je de bouillon toe. Roer goed door de pan en schraap zo de bruine aanslag (gekarameliseerde ui) van de wand van de pan af. Laat de soep nog een minuut of 10 trekken. De bloem zorgt er voor dat deze licht gebonden wordt. Gebruik peper en zout om de soep verder op smaak te brengen. De soep is nu klaar.

Ik heb de soep ook wel als maaltijdsoep geserveerd. Om deze meer vullend te maken heb ik daarbij in elke soepkom eerst één hardgekookt ei verkruimeld. Daarna de soep in de kom en dan (in/op de soep) nog een (of meerdere) kaascroutons. De kaascroutons waren sneetjes stokbrood belegd met geraspte (belegen) kaas. Door die een paar minuten onder de grill te leggen wordt het brood lekker knapperig en smelt de kaas. Volgens insiders was nu sprake van Friese Siepelsoep.

27/9/2020 Henk van den Elsen

Wecken

Wecken is als culinaire traditie toegevoegd aan de Unesco-Werelderfgoedlijst van immaterieel erfgoed. Carolina Verhoeven van de Landskeuken is in Nederland een belangrijk ambassadeur van het wecken. Daarom staat de Landskeuken daarnaast ook op de Nationale Lijst. Om dit feit te vieren verzamelde Landleven hier allerhande weetjes over wecken plus recepten.

Groente uit de weck smaakt heerlijk. Wecken doodt micro-organismen door verhitting. Door het luchtdicht afsluiten van de potten en flessen wordt voorkomen dat er nieuwe kiemen in het product binnendringen. De etenswaren worden gedurende een bepaalde tijd verhit in dikwandige glazen potten. Tijdens het afkoelen ontstaat er onderdruk in de pot.

Het voordeel van deze methode is dat producten lang houdbaar zijn, mits het op de juiste wijze is gedaan. Nadeel is dat gevoelige voedingsstoffen verloren gaan, omdat er betrekkelijk lang verhit moet worden.

Benodigde materialen:
Weckflessen en deksels
Rubberringen om de potten luchtdicht mee te sluiten
Klemmen om de deksels op de pot te klemmen
Een grote pan of weckketel
Weckthermometer
Glastang
Schone doeken
Soda
Zout

Werkwijze:
Zowel fruit als verschillende groenten zijn te wecken. De sleutel tot succes is brandschoon werken. Want elk micro-organisme dat toch in de weckfles terechtkomt, kan voor bederf zorgen. Was voor u begint uw handen met desinfecterende zeep en maak dan alle potten, deksels en ringen goed schoon. Dat kan door ze onder te dompelen in gloeiend heet water waaraan een eetlepel soda is toegevoegd. Na het sodabad goed afspoelen met schoon water. In plaats van het sodabad, volstaat ook een keer laten draaien op het heetste programma in de vaatwasser . Controleer of de randen van potten en deksels geen barstjes hebben of dat er stukjes glas zijn afgesprongen. In dat geval zijn de potten niet meer bruikbaar als weckfles. Controleer of de ringen geen scheurtjes hebben. Zo ja: weggooien. Leg de schone ringen in een bak water, klaar voor gebruik. Maak de te wecken producten goed schoon en ontdoe ze van steeltjes en pitten. Vul de schone weckflessen tot vlak onder de rand met de schoongemaakte producten bijvoorbeeld boontjes of ontpitte pruimen. Als er gemorst is, veeg dan de randen van de weckflessen heel goed schoon met een schone vochtige doek. Pak met een schone vork een rubber ring uit het water en leg hem nat op de rand van de weckfles. Leg dan het deksel op de ring. Let op dat deze niet verschuift. Doe de klemmen om de deksel en klem deze vast op de pot. Herhaal dit tot de benodigde weckflessen gevuld zijn. Zet de potten vervolgens in de weckketel of de grote kookpan. Zet ze niet zomaar op de bodem, meestal zit er wel een rooster in. Zo niet, gebruik dan een schone doek om op de bodem te leggen zodat er geen direct contact is met de bodem want dan knappen de potten stuk. Laat wat ruimte tussen de potten, anders kunnen ze tijdens het koken knappen. Potten op elkaar zetten is geen probleem. Vul de pan of ketel met water dat eenzelfde temperatuur heeft als de inhoud van de potten. Voeg een beetje azijn of citroensap toe om kalkaanslag op de potten te voorkomen. Vul de ketel tot iets onder de rand van de bovenste weckfles en doe de deksel op de ketel. Start langzaam met verhitten tot de gewenste temperatuur is bereikt. Pas als de gewenste temperatuur is bereikt, start de inmaaktijd. Laat de potten niet in de ketel met warm water afkoelen maar haal ze er met een speciale glastang uit. Zet op een rooster of doek en laat ze helemaal afkoelen. Haal de klemmen pas van de deksels als de potten helemaal zijn afgekoeld. Plak op de potten etiketten met daarop de inhoud en de inmaakdatum. Ingemaakte groenten en fruit zijn ongeveer een jaar houdbaar op een koele donkere plek. Open de weckflessen door het lipje van de rubberring naar buiten te trekken tot er een duidelijk sissend geluid te horen is. Dan wordt de onderdruk in de pot opgeheven en is de deksel makkelijk los te halen. Is het lipje afgescheurd? Doe dan twee dekselklemmen op de pot en zet het geheel een paar minuten ondersteboven in warm water. Steek in geen geval scherpe attributen zoals messen of schroevendraaiers tussen het deksel en de pot! De kans bestaat dat stukjes glas afbreken en in de pot terechtkomen.

Inmaakgegevens fruit:
Kersen: 80 graden, 30 minuten
Peren: 90 graden 30 minuten
Aardbeien: 80 graden, 25 minuten
Appelmoes: 90 graden, 30 minuten
Rode bessen: 90 graden, 25 minuten
Bramen: 80 graden, 25 minuten
Rabarber: 95 graden, 30 minuten
Pruimen: 90 graden, 30 minuten
Frambozen: 80 graden, 25 minuten
Kruisbessen: 80 graden, 30 minuten

http://www.weckenonline.com

Kruidkoek

Soort: Zoet & hartig bakken
Kooktijd (minuten): Onbekend Seizoen: Hele jaar
Aantal personen: meer dan 4 personen
Bereidingstijd (minuten):Onbekend

Ingrediënten:
400 g zelfrijzend bakmeel
1 snuf zout
1 tl kaneelpoeder
1 tl gemberpoeder
1 tl korianderpoeder
½ tl gemalen piment
100 g bruine basterdsuiker
150 g honing
225 ml melk
beetje boter om cakevorm van 1 liter mee in te vetten
vel bakpapier

Koek voor bij de zopie! Of gewoon lekker bij de koffie.

Bereidingswijze:
Verwarm de oven voor op 150 graden. Vet een cakeblik van 1 liter in met boter en knip een stuk bakpapier dat op de bodem past. Mix alle ingrediënten in een kom tot een glad beslag en schep dit in de cakevorm. Bak de koek in het midden van de oven in ongeveer één uur bruin. Laat de koek in het blik buiten de oven tien minuten rusten en stort hem dan voorzichtig uit de vorm. Snijd er plakken af en besmeer deze dik met roomboter. Verpak de overgebleven koek goed, dan blijft hij vers en lekker kleverig.

Rode Linzensoep 

Ingrediënten:
1 ui
1 teen knoflook
2 el zonnebloemolie
1 wortel
1 aardappel
2 el geraspte verse gemberwortel
3 tl curry madras (Indiaas specerijenmengsel)
250 g rode linzen
800 ml hete kippenbouillon
50 g gedroogde cranberry’s
1 blikje tomatenpuree
1 blikje kokosmelk (400 ml)
wat zout en peper
evt. chilipoeder

Een heerlijk kruidige soep die de innerlijke mens verwarmt. Makkelijk om vegetarisch te maken, vervang dan de kippenbouillon door een (pittige) kruidenbouillon.

Bereidingswijze:
Maak de ui en de knoflook schoon en snijd ze fijn. Bak ze rustig aan in de zonnebloemolie. Schil de wortel en de aardappels en snijd deze in kleine blokjes, voeg ze toe aan de ui en knoflook. Voeg ook de geraspte gember en de curry madras-kruiden toe en bak dit geheel zo’n vijf minuten aan. Voeg nu alle overige ingrediënten toe, breng het geheel aan de kook en draai daarna het vuur lager. Laat de soep een half uur op een laag vuurtje pruttelen. Garneer eventueel met verse koriander. U kunt de soep naar smaak nog pittiger maken met chilipoeder, extra peper en komijnpoeder. Tip: in plaats van de curry madras-kruiden kunt u ook 2 eetlepels Indiase kruidenpasta uit een potje gebruiken (verkrijgbaar in grotere supermarkten van het merk Patak’s).

Courgette jam 

Ingrediënten:
1 kg courgette
2 citroenen
rasp van 1 citroen
1 sinasappel
2 theelepels italiaanse kruiden
2 theelepels kaneel
900 gram geleisuiker

Ook lekker met een kumquats.

Bereidingswijze:
U kunt zowel gele als groene courgette gebruiken. In gele courgette zit veel vitamine C. Steeltjes eraf snijden,zaadlijsten verwijderen daarna raspen in de keukenmachine Sinaasappel en citroenen persen. Doe eventueel de kumquats erbij. Snij deze met schil en al klein. Courgettes, sap, citroenrasp en kruiden mengen en aan de kook brengen. Daarna 10 minuten zachtjes laten door koken.(af en toe roeren). De geleisuiker en de honing erbij en dan nog 4 minuten stilletjes laten door koken. Daarna in de schoongemaakte potjes gieten deze sluiten en omgekeerd laten afkoelen.

TOP